Trong ngành kỹ thuật điện cơ học, dòng rò là một hiện tượng vật lý khá phổ biến. Vậy dòng rò là gì, và nó ảnh hưởng đến hệ thống điện ra sao? Làm thế nào để khắc phục hiện tượng này một cách hiệu quả? Bài viết dưới đây của BTB Electric sẽ giúp các bạn tìm hiểu toàn bộ những vấn đề này.
Dòng rò là gì?
Dòng rò, còn gọi là dòng rò rỉ điện, là một hiện tượng chỉ dòng điện dư thừa gây hao tổn năng lượng điện. Khi dòng điện dư thừa bị truyền ra ngoài vỏ thiết bị, nó có thể gây ra các tai nạn nguy hiểm. Tuỳ vào điều kiện và tiêu chuẩn của từng lĩnh vực, mức độ an toàn của dòng rò có thể khác nhau.
Dưới đây là các mức dòng rò cho phép của một số lĩnh vực:
Thiết bị điện y tế: Quy định mức dòng rò an toàn khoảng 0,5mA khi bình thường, và 1mA ở trạng thái lỗi.
Thiết bị điện cầm tay: Cho phép dòng điện rò tối đa 0,75mA.
Thiết bị điện thông thường khác: Mức dòng rò cho phép tối đa khoảng từ 0,75 - 3,5mA.
Thiết bị công nghiệp: Có quy định riêng về mức dòng rò, phụ thuộc vào môi trường hoạt động và yêu cầu kỹ thuật.
Tác hại của dòng điện rò
Hiện tượng dòng rò điện xảy ra khá phổ biến ở các thiết bị điện và hệ thống điện dân dụng hiện nay. Tùy thuộc vào mức độ và cường độ dòng rò, nó có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định đến thiết bị và người sử dụng. Khi ngưỡng dòng rò từ 0,6 - 1,5 mA, người sử dụng sẽ bắt đầu cảm thấy tê khi sử dụng điện xoay chiều AC, trong khi dòng điện một chiều DC thì chưa cảm nhận được.
Khi dòng rò tăng lên 2 - 3 mA, cảm giác tê sẽ tăng mạnh ở dòng AC, còn với DC vẫn chưa cảm nhận được. Tại ngưỡng 5 - 7 mA, cơ bắp sẽ bắt đầu co giật nếu sử dụng AC, trong khi đó với DC sẽ cảm thấy đau như bị kim đâm. Ở mức 8 - 10 mA, tay sẽ khó rời khỏi vật có điện đối với AC, còn với DC người sử dụng bắt đầu cảm thấy nóng. Khi dòng rò đạt từ 20 - 25 mA, người dùng sẽ cảm thấy khó thở nếu là AC, và cơ bắp bắt đầu co giật nếu là DC.
Tại ngưỡng 50 - 80 mA, việc tiếp xúc với AC sẽ gây tê liệt hô hấp và tim bắt đầu đập mạnh, trong khi đó với DC tay khó rời vật có điện và cảm thấy khó thở. Khi dòng rò đạt 90 - 100 mA, tiếp xúc kéo dài hơn 3 giây sẽ làm tim ngừng đập với dòng AC, còn DC sẽ gây tê liệt hô hấp và tim đập mạnh.
Cách xử lý khi phát hiện dòng rò điện
Sau khi kiểm tra và phát hiện dòng rò, bạn có thể xử lý theo các bước sau:
Đeo dép và trang bị các thiết bị bảo hộ cách điện.
Ngắt nguồn điện tại vị trí rò rỉ.
Tránh chạm tay trực tiếp vào thiết bị có rò điện; nếu cần, hãy lau khô tay và ưu tiên sử dụng găng tay cách điện.
Thay ổ cắm hoặc phích cắm mới tại vị trí bị rò rỉ điện. Nếu dây điện bị đứt ngầm, cần đục tường để thay dây.
Thay dây nguồn nếu phát hiện dây điện bị đứt gây rò rỉ điện.
Ngoài việc sửa chữa, bạn cũng nên sử dụng các thiết bị chống rò điện như:
Bổ sung aptomat chống giật cho hệ thống, chẳng hạn như RCCB (chống dòng rò), ELCB (chống dòng rò và quá tải), hoặc RCBO (chống dòng rò, quá tải, và ngắn mạch).
Đảm bảo môi trường lắp đặt thiết bị điện thông thoáng, tránh xa nơi ẩm ướt hoặc dễ bị va đập.
Thực hiện kiểm tra định kỳ các vị trí mối nối và dây điện dễ bị hở, đặc biệt trong môi trường ẩm để phát hiện và xử lý kịp thời.
=>> Đọc thêm: Nguyên nhân và cách xử lý khi quá tải điện
Comments